Lễ hội chùa Trăm Gian
Hàng năm, vào ngày mùng 4 đến mùng 6 tháng Giêng âm lịch, chùa Trăm Gian tổ chức lễ hội để tưởng nhớ công đức của đức Thánh Bối và cầu nguyện cho sự an lành, phát tài, phát lộc của bà con. Lễ hội có nhiều hoạt động tâm linh và văn hóa đặc sắc, thu hút hàng ngàn du khách và phật tử thập phương đến tham dự.
Một trong những nghi lễ quan trọng nhất của lễ hội là rước kiệu thánh từ chùa xuống làng Tiên Lữ. Kiệu thánh được trang trí bằng hoa quả, rượu cần, bánh chưng, bánh dày… và mang theo một bức ảnh của đức Thánh Bối. Kiệu thánh được các nam thanh niên trong làng khiêng trên vai, đi theo tiếng chiêng trống và tiếng kèn sáo của các nghệ nhân dân gian. Trên đường đi, kiệu thánh được dân làng tung hô, cúng dường và xin phép để kiệu vào nhà mình. Sau khi đi vòng quanh làng, kiệu thánh được đưa trở lại chùa và bày lên bàn thờ.
Một hoạt động khác không kém phần hấp dẫn là thi cỗ chay. Đây là một cuộc thi nấu ăn giữa các gia đình trong làng Tiên Lữ, với yêu cầu là chỉ được dùng các nguyên liệu thuần chay như rau củ quả, đậu hũ, nấm… Các món ăn được trình bày trên những chiếc khay tre hay gỗ, mang lên sân chùa để ban giám khảo và du khách xem xét và thưởng thức. Các món ăn không chỉ phải ngon mà còn phải có ý nghĩa tâm linh và phản ánh được phong tục tập quán của người dân địa phương.
Ngoài ra, lễ hội còn có nhiều trò chơi dân gian thú vị như đánh cờ người, đấu vật, múa rối nước… Đánh cờ người là một trò chơi mô phỏng trò cờ tướng, nhưng thay vì dùng quân cờ thì dùng người. Mỗi bên có 16 người, mặc áo đỏ hoặc xanh để phân biệt. Họ sẽ đứng trên một bàn cờ lớn được vẽ trên sân chùa, và tuân theo lệnh của hai vị tướng. Trò chơi này mang tính giải trí cao và thể hiện được sự thông minh và khéo léo của người chơi. Đấu vật là một môn thể thao truyền thống của nhiều dân tộc Việt Nam, được tổ chức tại sân chùa vào chiều ngày mùng 5 tháng Giêng. Các vận động viên sẽ thi đấu theo thể thức loại trực tiếp, cho đến khi tìm ra được nhà vô địch. Môn đấu vật không chỉ là một cuộc thi lực mà còn là một biểu hiện của sức khỏe, nghị lực và tinh thần anh hùng của người Việt. Múa rối nước là một nghệ thuật truyền thống độc đáo của Việt Nam, được biểu diễn trên mặt nước bởi các nghệ nhân điều khiển các con rối bằng những sợi dây và gậy dưới nước. Các con rối thường mô phỏng các nhân vật trong các câu chuyện dân gian, các hoạt động nông nghiệp hay các màn biểu diễn kỹ thuật. Múa rối nước là một loại hình nghệ thuật mang đậm bản sắc quê hương và gần gũi với cuộc sống của người dân.
Lễ hội chùa Trăm Gian là một trong những lễ hội đặc sắc và mang tính di sản văn hóa của Hà Nội. Lễ hội không chỉ là dịp để du khách khám phá kiến trúc cổ kính và linh thiêng của chùa, mà còn là dịp để tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và tín ngưỡng của người dân địa phương. Lễ hội cũng là cơ hội để du khách thưởng thức các món ăn chay ngon và lành mạnh, cũng như tham gia các trò chơi dân gian vui nhộn và bổ ích.