Ngọ Môn Kinh thành Huế
Ngọ Môn được xây dựng trên chính phòng học của tiên ông Tú Uyên vào cuối thế kỷ 15, đầu thế kỷ 16, đời vua Lê Thánh Tôn. Sau khi Nguyễn Phúc Ánh lên ngôi hoàng đế, mở đầu cho vương triều Nguyễn, ông đã chọn Huế làm nơi đóng đô và tiến hành quy hoạch lại toàn bộ mặt bằng kiến trúc Hoàng thành. Năm Minh Mạng thứ 14 (1833), khi triều Nguyễn tổ chức quy hoạch lại toàn bộ mặt bằng kiến trúc Hoàng thành, Nam Khuyết Đài bị giải thể hoàn toàn để lấy chỗ xây dựng Ngọ Môn.
Ngọ Môn được thiết kế theo kiểu vô băng, một kiểu thành lũy phổ biến ở Châu Âu nhưng vẫn có những yếu tố truyền thống của kiến trúc Á Đông. Ngọ Môn có chiều dài 58m và chiều rộng 27,5m, cao 9,5m. Cổng thành có năm lối đi: lối giữa rộng 4m chỉ dành riêng cho vua đi lại hoặc dùng khi tiếp đón các sứ thần; hai lối bên cạnh rộng 2m dành cho quan lại các cấp; hai lối hai bên rộng 1,5m dành cho binh lính và người hầu. Trên cổng thành có xây dựng Lầu Ngũ Phụng hay Lầu Ngũ Phượng (五鳳樓: Ngũ Phụng Lâu hoặc Ngũ Phượng Lâu), cao 17m, có mái ngói vàng và được trang trí các hoa văn tinh xảo. Lầu Ngũ Phụng là nơi vua ngồi trị vì, ban phong, ban thưởng, tiếp đón các sứ giả nước ngoài và tổ chức các lễ hội quan trọng.
Ngọ Môn là biểu tượng của quyền lực và uy nghi của vương triều Nguyễn. Ngọ Môn cũng là nơi chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của dân tộc Việt Nam. Năm 1945, khi vua Bảo Đại thoái vị, ông đã trao lại quyền lực cho Chính phủ lâm thời của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Lầu Ngũ Phụng. Năm 1968, trong trận Mậu Thân, Ngọ Môn bị quân đội Mỹ bắn phá nặng nề, chỉ còn lại phần móng và một số cột gỗ. Sau đó, Ngọ Môn được khôi phục lại vào năm 1970 và 1992.
Hiện nay, Ngọ Môn là một trong những di tích thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan. Đến đây, bạn có thể chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc độc đáo, tìm hiểu về những sự kiện lịch sử đáng nhớ, cảm nhận được vẻ đẹp và linh thiêng của kinh thành Huế. Ngọ Môn xứng đáng là một kiệt tác của nghệ thuật xây dựng và một biểu tượng của lịch sử và văn hóa của vùng đất này.