Loading...

NGHỀ LÀM BÁNH PÍA Ở SÓC TRĂNG


Bánh pía thực chất bắt nguồn từ bánh trung thu của người Triều Châu, những chiếc bánh pía nguyên thủy chỉ có thịt heo và đậu xanh, vỏ bánh làm từ bột bánh và có nhiều lớp mỏng, nhân có trộn mỡ. Từ pía xuất phát từ tiếng Triều Châu là “pi-é”, phiên âm tiếng Việt có nghĩa là bánh.

NGHỀ LÀM BÁNH PÍA Ở SÓC TRĂNG

Bánh pía do một số người Minh Hương di cư vào thế kỷ 17 mang sang Việt Nam. Trước đây, việc làm bánh pía hoàn toàn bằng thủ công và phục vụ cho nhu cầu của hộ gia đình.

Làng nghề làm bánh pía nổi tiếng nhất ở Sóc Trăng tập trung ở Vũng Thơm, xuất phát từ những hộ gia đình của người Hoa làm bánh để ăn hoặc để bán cho dân địa phương trong vùng. Một trong những lò bánh pía đầu tiên và làm ăn phát đạt nhất lúc bấy giờ là lò bánh pía Công Lập Thành của ông Âu Minh Xương, người được xem là một trong những ông tổ của nghề bánh pía.

Hiện tại ở Sóc Trăng có khoảng 50 lò bánh lớn, nhỏ. Dù cùng là sản xuất bánh pía nhưng mỗi lò sẽ có bí quyết riêng tạo nên hương vị đặc trưng riêng. Nhưng nhìn chung thì nguyên liệu và quy trình là gần giống nhau.

Nguyên liệu làm bánh chỉ có bột mì, đậu xanh để làm nhân bánh. Ngày nay do nhu cầu của thị trường nên nhân bánh pía đa dạng hơn, có thêm khoai môn, sầu riêng, trứng muối, hạt sen, xá xíu, lá dứa,….

Quy trình làm bánh bao gồm: làm vỏ bánh, làm nhân bánh, nướng bánh và đóng gói sản phẩm.

Làm vỏ bánh

Trước đây những công đoạn như trộn bột, nhồi bột người thợ làm bánh đều phải làm bằng tay, nhưng hiện nay do đã có những máy móc hỗ trợ nên những công đoạn này sẽ được thực hiện bởi dây chuyền máy. Vỏ bánh pía có hai lớp, được làm từ bột dầu hay còn gọi là bột ruột và bột vỏ. Phần bột ruột làm từ tinh bột sắn và bột mì, 2 loại bột này sẽ được trộn lại với nhau thành hỗn hợp, sau đó hỗn hợp này sẽ trộn với dầu ăn và nước rồi bắt đầu quá trình nhồi bột. Còn bột vỏ có thành phần là bột mì, đường và dầu ăn, người thợ sẽ trộn các nguyên liệu lại và cho nước vào rồi nhồi bột thành khối mềm, cần lưu ý bột vỏ không được chảy nhão. Lớp vỏ bánh sẽ mỏng và nằm ngoài cùng của bánh, đặc biệt là lớp vỏ này không dính lớp bột ruột bên trong.

Nhân bánh

Bánh pía truyền thống sẽ có nhân đậu xanh cùng với mỡ và trứng muối. Đậu xanh để làm nhân là loại đậu không vỏ, đậu được ngâm qua đêm rồi nấu chín, sau đó mới xay nhuyễn rồi trộn thêm đường tạo độ ngọt để làm nhân. Mỡ để làm nhân bánh pía thường sẽ là những phần mỡ ngon nhất của heo như là mỡ ở mông, ở đùi của heo. Nguyên liệu cuối cùng được bao bọc bởi lớp nhân đậu xanh và mỡ là long đỏ trứng vịt muối. Bánh pía dành cho người ăn chay thường chỉ sử dụng các loại nhân đậu, nhân ngọt chứ không có mỡ và trứng muối.

Gói bánh

Sau khi ta chuẩn bị đầy đủ các thành phần làm vỏ bánh và nhân bánh thì ta sẽ bắt đầu tạo hình cho bánh. Bột ta ngắt thành những phần đều nhau rồi cán bột, công đoạn này cần tới sự khéo léo và tỉ mỉ của người thợ. Tùy vào lượng nhân mà ta cần lấy lượng bột cho phù hợp để tránh lớp vỏ quá dày hoặc quá mỏng. Nhân bánh cũng được chia làm những phần vừa đủ với vỏ bánh rồi bắt đầu được đặt vào giữa lớp bột làm vỏ bánh. Vỏ bánh có nhân sẽ được túm và miết cho kín các mí, rồi ấn cho hơi dẹp ra. Ngày nay công đoạn chia vỏ bánh và nhân bánh thường được làm bởi máy móc do chúng có tính chính xác cao hơn làm thủ công truyền thống. Cuối cùng là phần đóng dấu bánh, trước đây thì người thợ làm bánh sẽ sử dụng mộc dấu bằng gỗ, bề mặt dấu có màu đỏ được làm bằng màu thực phẩm đóng lên bánh tạo ký hiệu, trước khi đóng dấu thì người ta còn phết lên bề mặt vỏ bánh 1 lớp làm bằng nước mỡ đã thắng với lòng đỏ trứng để tạo ra màu vàng bắt mắt.

Nướng bánh

Cách nướng bánh truyền thống sẽ sử dụng các lò nướng làm bằng đất, bánh sẽ được nướng từ 7 đến 10 phút rồi lấy ra, sau đó mới phết hỗn hợp nước mỡ và long đỏ trứng lên bánh rồi cho vào nướng tiếp 10 đến 15 phút. Ngày nay thì người ta sử dụng các lò điện hoặc lò gas để nướng bánh, thời gian nướng và cách thức nướng cũng tương tự như là cách nướng truyền thống.

Đóng gói

Trước đây thì thời gian bảo quản của bánh pía thường từ 5 đến 7 ngày, nếu ta muốn bánh để được lâu hơn thì sẽ cho thêm đường vào nhân bánh. Hiện tại thì với dây chuyền sản xuất và đóng gói khép kín cùng với việc cho thêm gói hút ẩm vào trong bao bì thì bánh pía đã bảo quản được từ 2 đến 3 tháng. Tùy theo từng cơ sở mà người ta sẽ đóng gói bao bì với thương hiệu và loại bao bì khác nhau.

Bánh Pía đã trở thành 1 món ăn và món quà cho người thân, bạn bè khi chúng ta có dịp ghé tới Sóc Trăng. Từng là lễ vật dâng cúng vào các dịp lễ, bánh pía giờ đã trở thành món quà đặc biệt dành cho những người bạn nơi phương xa. Các làng nghề làm bánh Pía không chỉ đơn thuần xuất phát từ lợi ích về mặt kinh tế cho Sóc Trăng mà đây còn là nơi lưu giữ, bảo tồn lại những giá trị văn hóa truyền thống của ông cha ta.

Tin tức liên quan

Xem thêm